ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ। ਕੀ ਇਹ ਸਵਾਲ ਕਦੇ ਤੁਹਾਡੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਦਾ ਅੰਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਕੀ ਪੂਰੀ ਧਰਤੀ ਸਮਾਪਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ? ਨਾਸਾ (NASA) ਅਤੇ ਜਾਪਾਨ ਦੀ ਟੋਹੋ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (Toho University) ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ, ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਧਰਤੀ ਕਦੋਂ ਖਤਮ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਨ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਆਕਸੀਜਨ ਵਾਲਾ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਈ ਨਹੀਂ ਰਹੇਗਾ। ਆਕਸੀਜਨ ਜੀਵਨ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਾਰਕ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਆਕਸੀਜਨ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ ਤਾਂ ਕੋਈ ਵੀ ਜੀਵ ਕਿਵੇਂ ਬਚੇਗਾ?
ਕਿਉਂ ਖ਼ਤਮ ਹੋਵੇਗਾ ਜੀਵਨ?
ਵਿਗਿਆਨੀ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਹ ਲੈਣ ਯੋਗ ਆਕਸੀਜਨ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਅਰਬ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਉਪਲਬਧ ਰਹੇਗੀ, ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿ ਕੋਈ ਵੱਡਾ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਪਰਿਵਰਤਨ ਧਰਤੀ ਦੀ ਰਹਿਣਯੋਗਤਾ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦੇਵੇ। ਹੁਣ ਤੁਹਾਡੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਵਾਲ ਜ਼ਰੂਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਕਿਉਂ ਹੋਵੇਗਾ? ਦਰਅਸਲ, ਇਹ ਬਦਲਾਅ ਸੂਰਜੀ ਊਰਜਾ, ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਭੂ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਅਤੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਆਪਸੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣਗੇ।
ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਸੂਰਜ ਉਮਰ ਦੇ ਨਾਲ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਚਮਕਦਾਰ ਹੁੰਦਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਿੱਖੀ ਸੂਰਜੀ ਕਿਰਨਾਂ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਵਿੱਚ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਦੇ ਟੁੱਟਣ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਕਰਨਗੀਆਂ। CO₂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਕਮੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸੰਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਵਾਲੇ ਜੀਵਾਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਸਰੋਤ ਤੋਂ ਵਾਂਝਾ ਕਰ ਦੇਵੇਗੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਆਕਸੀਜਨ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਆਵੇਗੀ।
ਕੀ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਜੀਵਨ?
ਜਲਵਾਯੂ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਅਤੇ ਬਾਇਓਕੈਮੀਕਲ ਚੱਕਰਾਂ ਦੇ ਉੱਨਤ ਮਾਡਲਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਇਸ ਤਬਦੀਲੀ ਦੀ ਸਮਾਂ-ਸੀਮਾ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਇਸਦੇ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ 400,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਿਮੂਲੇਸ਼ਨ ਚਲਾਏ। ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਧਰਤੀ ਦਾ ਆਕਸੀਜਨ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਪੜਾਅ ਇਸਦੇ ਸਮੁੱਚੇ ਜੀਵਨ ਕਾਲ ਦਾ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਅਧਿਆਇ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਜੀਵਨ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 20 ਤੋਂ 30 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਸਿਰਫਡ ਇਹ ਹੀ ਬਚਣਗੇ
ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਇਹ ਆਕਸੀਜਨ ਪੜਾਅ ਖਤਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਧਰਤੀ ਦਾ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਆਪਣੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦਿਨਾਂ ਵਰਗੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆ ਜਾਵੇਗਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੀਥੇਨ ਦਾ ਉੱਚ ਪੱਧਰ, ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਘੱਟ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆਤਮਕ ਓਜ਼ੋਨ ਪਰਤ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਵੇਗਾ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਗ੍ਰਹਿ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮੌਜੂਦਾ ਜੀਵਨ ਰੂਪਾਂ ਲਈ ਅਣਉਚਿਤ ਬਣਾ ਦੇਣਗੀਆਂ, ਸਿਰਫ ਸਖ਼ਤ ਸੂਖਮ ਜੀਵ ਹੀ ਰਹਿਣਗੇ ਜੋ ਘੱਟ ਆਕਸੀਜਨ ਵਾਲੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚ ਜਿਉਂਦੇ ਰਹਿ ਸਕਦੇ ਹਨ।